De meeste mannen hebben een hobby. De één gaat zijn favoriete voetbalclub aanmoedigen, een ander wordt een keukenprins, gaat hardlopen, spaart postzegels of wellicht wel tattoos. Zo kiest eenieder een geinige hobby...
Mijn 'eigenste' hobby is allesbehalve geinig. Zeg nu zelf, wie gaat er voor zijn lol vogeltjes fotograferen in het koude noorden? Voor hetzelfde geld (sterker nog, voor véél minder geld) reis je naar tropische bestemmingen waar vogels zonder uitzondering prachtig en kleurrijk zijn. Vogels in het Arctisch gebied moet je met een loep zoeken en zijn vaak kleurloos. Ze zijn in deze geen partij voor hun tropische soortgenoten. Bovendien is het aantal soorten in de tropen eindeloos. Honderd tropische vogelsoorten zien op een dag is geen uitzondering. In het Arctisch gebied ben je blij met een handjevol soorten gedurende een hele reis.
Toch heb ik besloten dat die noorderlingen mijn hobby zijn. Waarom dan? Had dit niet anders gekund? Goede vragen. Ik weet het antwoord zelf ook niet helemaal. Zelf vermoed ik dat mijn motivatie van mijn reizen naar het noorden is geworteld in het feit dat ik Nederlandse dwaalgasten (vogels die soms afdwalen naar ons kikkerlandje) in hun natuurlijke leefomgeving wil vastleggen. Of zoiets. Zou mijn twitchers-verleden dieper geworteld zijn dat ik zelf vermoed? Kom ik hier ooit van los? En wil ik hier wel los van geraken?
Enfin, begin maart 2017 reis ik naar Groenland om barmsijzen te fotograferen. Had ik dat niet al eens gedaan? Jazeker! Ilulissat in het uiterste westen van Groenland is de bestemming. Vooraf stuur ik per post 10 kilo kanariezaad naar mijn hotelletje, maar de douane in Groenland vertrouwt de boel niet en geeft mijn pakketje geen doorgang. Heb ik weer.
Al maanden voor vertrek infiltreer ik in de lokale Facebookgroep en zo zie ik hoe het dagelijkse leven in Ilulissat is en natuurlijk maak ik alvast 'digitale vrienden'.
Eén van die nieuwe vriendinnen, een aardige Inuit-dame, post af en toe een geinig fotootje waarop ik warempel een barmsijs herken. Kijk, daar kunnen we wat mee. Voor vertrek vraag ik haar toestemming of ik haar balkon mag betreden en dat mag. Elke noorderling heeft namelijk een ruim hart en helpt graag een gast met een hobby.
Voor vertrek houd ik dagelijks de temperatuur bij en dan zie ik eind februari tot mijn schrik het kwik ruim onder de min dertig graden zakken. Oeps, ik had op kou gerekend, maar niet op deze omstandigheden. Gelukkig wordt het vlak voor mijn vertrek weer net ietsje warmer.
Donderdag 9 maart
Op donderdagochtend vertrek ik vroeg (3.30 am) naar Schiphol. Via Kopenhagen vlieg ik naar Kangerlussuaq (Groenland) en daar vandaan in een klein vliegtuigje richting het noorden naar Ilulissat. In Kangerlussuaq heb ik een tussenstop van een uur. Ik verlaat snel even het vliegveld om aan de overkant van de straat bij de lokale supermarkt kanariezaad te kopen. Voor de plaatselijke kruidenier zit een groepje witstuiten in de zon te kwebbelen. Helaas is er geen tijd om foto's te maken. Ilulissat is het einddoel, waar ik nog dezelfde dag aankom. Het is bij aankomst zestien graden onder nul.
Als ik ben ingecheckt in hotel Icefiord wandel ik een uurtje door het dorp en maak wat foto's. Ik zie een eerste witstuitbarmsijs, raaf, grote burgemeester en een grote mantelmeeuw. Ik sluit de dag af met lekkere vissoep in het hotel.
Vrijdag 10 maart
Ik heb vandaag afgesproken met Erene. Erene is een Inuit dame met barmsijzen op haar balkon. Ik ken haar via Facebook. Ze ontvangt me allerhartelijkst en geeft me alle tijd om de barmsijzen te fotograferen. Haar vriend is één van de acht lokale politiemannen en hij komt poolshoogte nemen om te zien wie er nu weer in zijn huis rondloopt. Blijkbaar zie ik er niet al te gevaarlijk uit, want hij vertrekt alweer na drie minuten. Ik krijg een maaltijd aangeboden en dat smaakt me goed. Wat een gastvrijheid! Als ik wil vertrekken wil Erene graag met me mee en ze laat me Ilulissat zien. Ook de gletsjer met zijn enorme ijsbergen in zee. Wat ontzettend aardig van haar dat ze me op sleeptouw neemt! Erene en ik nemen afscheid in de haven waar ik grote burgemeesters, een grote mantelmeeuw en een adulte kleine burgemeester (geen Kumliens) fotografeer. We beloven later deze week te gaan eten in een Groenlands restaurant.
Als ik naar het hotel wandel, tref ik een huis met een feeder op het balkon waarop barmsijzen zitten. Nice! Ik meen zelfs een Groenlandse barmsijs te herkennen (rostrata). Uiteraard maak ik even een praatje met de bewoners en ik vraag om toestemming om te fotograferen. Dat mag en binnen no-time sta ik in de woonkamer. Omdat het licht nu uit de verkeerde hoek komt, spreek ik af morgenochtend terug te komen. De heer des huizes vertelt dat hij eigenaar is van een hotel hier in Ilulissat (Hotel Hvide Falk) en vraagt me of ik tegen betaling interieurfoto's wil maken van zijn hotel. Natuurlijk wil ik hem helpen, maar niet tegen betaling. Toegang tot zijn balkon is mij veel meer waard dan wat euro's. We gaan even in het hotel kijken en spreken af dat ik morgen foto's ga maken. In mijn hotelkamer zoek ik mijn foto's van vandaag uit en herbeleef zo de dag...
Zaterdag 11 maart
De hele ochtend en middag besteed ik aan het fotograferen van barmsijzen. Het duurt even voordat het naar mijn zin gaat, maar dan komt het uiteindelijk toch tot leuke foto's. Er zit inderdaad een Groenlandse barmsijs tussen de witstuiten. Hij wil (nog) niet op de foto. Wacht maar, ik ben er nog even! De barmsijzen worden hier gevoerd met zaad, maar ook met gedroogde vis. Ik zie ze er tot mijn verbazing inderdaad regelmatig van eten. Ik vind een dode witstuitbarmsijs, waarschijnlijk doodgevlogen tegen een raam. Het blijkt een adulte man. Wat een forse en mooie vogel! Op de stuit zit een roze gloed. Ik maak er wat foto's van en stop hem in mijn tas om later de maten op te nemen. In de namiddag loop ik nog even naar de haven. De vissers zijn blijkbaar weekend aan het vieren, want ik tref er geen kip. Wel een enorme hoeveelheid grote burries. Op de terugweg naar het hotel maak ik foto's van de kerk. Amen.
Maten barmsijs:
Gehele lengte (van snavelpunt tot staartpunt): 15,5 cm
Vleugel: 8,9 cm
Snavellengte: 0,9 cm
Snavelhoogte (t.h.v. de snavelbasis): 0,9 cm
Maakt in de hand een zware en grote indruk.
Zondag 12 maart
Vandaag begin ik wat later op 'mijn' barmsijzenspot. Ik fotografeer tot halverwege de middag en loop dan nog even naar de haven om meeuwen te fotograferen. Het is best apart om in een zeehaven op het ijs te staan. Vanavond eet ik bij Erene en haar vriend Abia. De zoon van Abia en zijn vriendin zijn er ook. Het wordt een gezellige avond met een heerlijke Groenlandse vismaaltijd. Leuk om op deze manier te horen over de Groenlandse cultuur. De barmsijzen schijnen hier pas een jaar of tien te overwinteren. Vroeger zag men ze hier niet in de koude wintermaanden. Komt deze verandering omdat men is gaan voeren of omdat de winters milder worden?
Maandag 13 maart
Ik ontbijt vanochtend gezellig met twee Duitse dames (Sonja en Jenny). Zij reizen naar locaties waar je niet met de auto kunt komen. Very special! Vandaag is het bewolkt en -16 oC. De hele dag valt er sneeuw. De barmsijzen zijn actief op mijn voederplek die ik gecreëerd heb naast het balkon van de hoteleigenaar. Ik fotografeer een mooi uitgekleurd mannetje Hornemann’s Arctic Redpoll met veel wit en met mooi roze op borst en stuit. Dit kan weleens de allermooiste vogel zijn die ik ooit heb gezien. Grote woorden, maar ik meen het. Aan deze vogel klopt echt alles! Wat een beauty! Ik schat het aantal barmsijzen rondom mijn voederplek op rond de twintig tot vijfentwintig individuen. Als ik een geluidje hoor dat ik niet kan plaatsen zie ik een sneeuwgors. Vandaag reken ik af met de enige rostrata-barmsijs van de groep. Het lukt me eindelijk goede foto's te maken. Deze Groenlandse barmsijs is duidelijk kleiner dan de Groenlandse witstuitbarmsijzen, maar wel met een langere snavel. Ik fotografeer tot het einde van de middag. Uiteraard loop ik ter afsluiting even naar de haven. Best koud zo'n dagje buiten ;-).
Groenlandse barmsijs
Dinsdag 14 maart
Ontbijten, boodschappen doen (nergens kanariezaad te koop), sneeuw, -17 oC, wind (daarom voelt het als -27 oC), gat in handschoen, koud, barmsijzen en 'vol gas' fotograferen.
Een barmsijs kijkt me met een schuin koppie nieuwsgierig aan en vraagt naar mijn intenties. Ik vertel hem dat ik hem zo plat als een dubbeltje aan mijn muur wil spijkeren. Dat begrijpt hij niet. Hij kent het begrip foto's maken niet. Laat staan het maken van een afdruk op canvas voor boven de open haard. Nee, hij heeft geen idee. Een barmsijs moet overleven, zegt hij. Zijn plek in de roedel bevechten, voedsel bemachtigen en met een schuin oog alvast uitkijken naar een geschikte partner voor het naderende voorjaar. Twee werelden dus. Zo dichtbij, maar ook zo ver weg...
Woensdag 15 maart
Tijdens mijn ochtendwandeling tref ik een 1e winter kleine burgemeester in de haven (geen Kumliens). De barmsijzen geven vandaag, gek genoeg, niet thuis. Ik wacht de hele dag maar geen witstuiten. Zijn ze al naar het noorden vertrokken? De enige Groenlandse barmsijs komt wel tweemaal buurten, maar daar houdt het dan ook wel mee op. Gelukkig, aan het einde van de middag komt er toch nog een witstuitbarmsijs langs en later nog twee. Eind goed, al goed.
Grote burgemeester
Donderdag 16 maart
De barmsijzen zijn terug, op volle sterkte! Daarom vandaag non-stop barmsijzen fotograferen, het is inmiddels de laatste dag. Ik blijk niet de enige 'redpoll-lover in town', ook de kat van de buren blijkt ze te kunnen waarderen (zie foto). ‘s Avonds pak ik mijn koffer in. Aan al het goede komt een eind, ook in Groenland.
Vrijdag 17 maart en zaterdag 18 maart
Via Kangerlussuaq (-26 oC) vlieg ik naar Kopenhagen waar ik overnacht, om vervolgens zaterdagochtend naar Amsterdam te vliegen. That's it. Oh ja, nog een geinig weetje. In Groenland zijn er bij binnenlandse vluchten geen veiligheidschecks...
Vogels van deze trip
Raaf
Groenlandse witstuitbarmsijs
Groenlandse barmsijs (1)
Grote burgemeester
Kleine burgemeester (1 adult en 1 1e winter)
Grote mantelmeeuw
Wilde eend
Sneeuwgors (1)
Aalscholver (3)
Speciale dank voor Rasmus Due Nielsen, David Boertmann, Erene Olsvig en de eigenaar van Hotel Hvide Falk. Mede door hun hulp is deze trip zo succesvol geworden...